Do końca września potrwają prace rewitalizacyjne północnego muru oporowego Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku, zespołu budowli obronnych na prawym brzegu Martwej Wisły. Warownia jest najstarszym tego typu obiektem na polskim wybrzeżu.
Jak poinformował w poniedziałek rzecznik prasowy Muzeum Gdańska Andrzej Gierszewski, umowę na wykonanie zadania podpisano ze spółką Budkon, która wygrała przetarg, składając spośród czterech firm najtańszą ofertę (922 tys. zł) oraz udzielając także 7-letniej gwarancji na swoje prace.
„Prace budowlane potrwają do końca września. Zakończenie wszystkich przewidzianych działań, włącznie z pracami konserwatorskimi, zaplanowano na około sześć miesięcy” – wyjaśnił Gierszewski.
Składające się z trzech etapów roboty obejmą m.in. postawienie palisady z pali, prace konserwatorskie oraz wykonanie drenażu odwadniającego.
Inwestycja będzie sfinansowana w ramach uzyskanej w lipcu 2020 roku pożyczki rewitalizacyjnej na projekt pn. „Przebudowa i adaptacja Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku na potrzeby ośrodka muzealnego łączącego funkcję wystawienniczą i edukacyjną”. Całkowita wartość tego przedsięwzięcia to ponad 14,5 mln zł brutto. Pożyczkę rewitalizacyjną przyznano Muzeum Gdańska w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020.
Ponowne, pełne otwarcie Twierdzy Wisłoujście, oddziału Muzeum Gdańska, ma nastąpić latem 2024 roku. Turyści będą mogli odwiedzić kompleks militarny najwcześniej w 2022 roku, ale do zwiedzania zostaną udostępnione niektóre z budynków położonych poza fortem, np. tzw. koszary napoleońskie.
Twierdza Wisłoujście, jedyna polska fortyfikacja morska dawnej Rzeczypospolitej, jest jednym ze 109 polskich Pomników Historii (wpisana na listę w kwietniu 2018 r. – PAP).
To zespół budowli obronnych na prawym (wschodnim) brzegu Martwej Wisły. Twierdza powstała w miejscu, gdzie w średniowieczu działały nadmorskie strażnice kontrolujące ujście Wisły do Bałtyku.
W skład zespołu wchodzą dwa forty: czterobastionowy murowany fort zwany carre (zbudowany w latach 1586-1602) oraz otaczający go pięciobastionowy ziemny fort, zwany obecnie Szańcem Wschodnim (zbudowany w latach 1624-26).
Centralny punkt fortu carre i całej twierdzy stanowi zbudowana na planie okręgu wieża. Powstała ona w 1482 r., jeszcze przed budową samego fortu. Pełniła funkcję latarni oraz punktu obserwacyjnego. Gdy w XVI i XVII wieku rozbudowywano fortyfikacje, stopniowo podwyższano też samą wieżę, a wokół niej zbudowano tzw. wieniec, czyli mur fortyfikacyjny mający kształt okręgu o średnicy ponad 30 metrów. Z zewnętrznej strony wieńca postawiono przylegające do niego domki oficerskie.
W okresie, gdy wznoszono twierdzę, zlokalizowana była ona u ujścia Wisły do Bałtyku. W XIX w. największa polska rzeka znalazła nowe ujście – położone na wschód od dotychczasowego. W konsekwencji stare ujście zarastało i zmieniało swój kształt sprawiając, że twierdza – zamiast u brzegu morza, znalazła się ostatecznie kilkaset metrów od niego.
Większość obiektów składających się na Twierdzę Wisłoujście przetrwała do dzisiejszych czasów w oryginalnej formie.
Obszar Twierdzy Wisłoujście liczy około 17 hektarów. Zwiedzającym udostępniania jest wieża wraz z punktem widokowym, dwa bastiony, dziedziniec oraz Dom Komendanta.
Źródło pap fot. Wikipedia
