Ze wszystkich braci Nobel najbardziej znany jest fundator słynnej nagrody i wynalazca dynamitu – Alfred, ale to Ludwig Nobel zbudował największą fortunę ze wszystkich członków rodziny Nobel. Ludwig Nobel jako pierwszy na świecie zastosował możliwość transportu ropy naftowej w zbiornikach umieszczonych na statkach. Skonstruował pierwszy na świecie tankowiec, który nazwał „Zoroaster”. Statek zrewolucjonizował transport ropy naftowej.
Zapotrzebowanie na ropę naftową na świecie rosło. Techniki wydobycia stawały się coraz doskonalsze, ale problemem wciąż pozostawał transport surowca na większe odległości.
Transport w ciężkich, dębowych beczkach był bardzo nieefektywny. 20% wagi 150-litrowej beczki z ropą stanowiła masa samej beczki, więc statek obciążał nie tylko sam ładunek, ale także jego opakowania.
Poza tym beczki nie były tanie, miały tendencję do przeciekania, a czasem nawet pękania, co stanowiło poważne zagrożenie na statku.
Problem próbowano rozwiązać na wiele sposobów. W roku 1863 w Wielkiej Brytanii skonstruowano dwa tankowce rzeczne o napędzie żaglowym. Dziesięć lat później w roku 1873, na zamówienie kontrahenta belgijskiego powstał „Vaderland”, pierwszy parowiec ze zbiornikiem na olej. Ze względów bezpieczeństwa władze Belgii i Stanów Zjednoczonych ograniczyły możliwość wykorzystania statku w regularnej żegludze.
Ludwig Nobel pracował nad koncepcją napełniania ropą zbiorników, znajdujących się bezpośrednio na statku. Surowiec miał być transportowany na statek nie w beczkach, jak to było dotychczas, lecz podłączonymi bezpośrednio do zbiorników stalowymi rurociągami. Projekt nie zyskał aprobaty środowiska morskiego. Obawiano się, że jeśli zbiorniki zostaną rozlokowane w pobliżu przedziału maszynowego lub kotła zasilającego silnik parowy, może dojść do eksplozji.
Nie podzielano także entuzjazmu Nobla co do możliwości transportu ropy rurociągami bezpośrednio na statek.
W roku 1877 Robertowi Noblowi udało się zbudować 12-kilometrowy rurociąg, dostarczający olej skalny bezpośrednio na statek. Pierwszy poważny problem został więc rozwiązany.W tym samym roku w szwedzkiej stoczni Lindholmen w Goeteborgu zlecono budowę pierwszego na świecie tankowca o nazwie „Zoroaster”. Nazwa jednostki nadana została na cześć myśliciela Zaratustry, którego poglądy były popularne w niektórych kręgach dziewiętnastowiecznej Europy.
Zbudowany ze szwedzkiej stali statek o długości 56 metrów, szerokości 8,2 m i zanurzeniu 2,7 m, mógł jednorazowo przewieźć 240 ton ropy naftowej w dwóch żelaznych zbiornikach, z których jeden znajdował się na śródokręciu, a drugi na rufie jednostki. Dla zrównoważenia ładunku i poprawy stateczności, oprócz zbiorników służących do przewozu ładunku zamontowano także 21 zbiorników balastowych. Pierwszy na świecie tankowiec wszedł do eksploatacji w 1878 roku.
Statek był na tyle niewielki, że mógł płynąć ze Szwecji przez Bałtyk aż do Morza Kaspijskiego przez jeziora Ładoga i Onega i dalej przez kanały Rybiński, Mariński oraz rzekę Wołgę.
Po sukcesie „Zoroastera” bracia Nobel zlecili budowę kolejnych tankowców. Dwa statki: „Buddha” i „Nordenskiold” zostały dostarczone ze Szwecji na pontonach na Morze Kaspijskie i złożone w Astrachaniu.
W latach 1881-1882 w stoczni Lindholmen w Goeteborgu powstały kolejne jednostki: „Mohammed”, „Brahma”, „Sokrates”, „Spinoza” i „Darwin”. Noblowie dysponowali więc całkiem sporą flotą tankowców.
Konkurenci dokładnie przyjrzeli się konstrukcji tankowców, wymyślonych przez Ludwiga Nobla i zaczęli zamawiać podobne statki, korzystając nawet z usług tej samej stoczni Lindholmen w Goeteborgu. Firma braci Nobel także się rozwijała. BRANOBEL złożył zamówienia na budowę 53 statków w stoczniach w Lindholmen, Bergsund, Lindberg i Kockum, a później także w Abo w Finlandii i w Moskwie. Wartość zamówień opiewała na kwotę 12 mln koron szwedzkich.
W najlepszym okresie wydobycie ropy na polach należących do braci Nobel stanowiło 9% światowej produkcji tego surowca.
źródło/ fot. Infomare
