7 czerwca 2022 r., w drugim dniu Samorządowego Kongresu Trójmorza, odbył się panel dyskusyjny „Czy istnieje potrzeba redefinicji polityki korytarzy transportowych na osi północ-południe w kontekście obecnej sytuacji geopolitycznej? Finalizacja prac na szlakach drogowych, spójna sieć połączeń kolejowych”. Wziął w nim udział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk oraz przedstawiciele rządów krajów Europy Środkowej.
– Wzdłuż wschodniej granicy Polski, która jest przecież także wschodnią granicą NATO i Unii Europejskiej, budujemy szlak Via Carpatia. Inicjatywę budowy tego połączenia, które docelowo połączy Morze Bałtyckie z Morzem Czarnym i Morzem Egejskim, zgłosił w 2006 r. Prezydent RP Lech Kaczyński. Budowa tej drogi między Lublinem a Rzeszowem została właśnie zakończona. Sam szlak Via Carpatia jest nazywany kręgosłupem transportowym Trójmorza – powiedział minister A. Adamczyk.
– Wojna na Ukrainie stwarza nowe wyzwania w transporcie towarów. Dlatego dobrze, że już wcześniej podjęliśmy się zadań związanych z rozbudową infrastruktury transportowej na osi północ-południe. Cieszy mnie, że w gronie państw Europy Środkowej myślimy podobnie na ten temat – dodał.
Polski Minister Infrastruktury przypomniał, że nie wszyscy w przeszłości byli przekonani do tego projektu. – Jak się okazuje ci, którzy wątpili, czy budowa tej drogi jest potrzebna, nie mieli racji – skonkludował.
Andrzej Adamczyk przypomniał, że oprócz połączeń drogowych konieczna jest także rozbudowa infrastruktury kolejowej. – Rozwój komponentu kolejowego jest zgodny z naszymi interesami strategicznymi. Ten projekt nosi nazwę Rail Carpatia – przypomniał A. Adamczyk.
W dyskusji wzięli udział przedstawiciele resortów ds. transportu krajów Trójmorza, a także Mołdawii oraz Ukrainy. Zwrócili oni uwagę na korzyści, jakie płyną z rozwoju infrastruktury oraz na wyzwania, jakie stoją przed państwami Europy Środkowej w nadchodzących latach.
– W nowej sytuacji geopolitycznej okazuje się, że Mołdawia jest ważnym partnerem w rozmowach o rozwoju transportu – powiedział wicepremier Mołdawii, minister transportu tego kraju Spînu Andrei. Przypomniał też, że tranzyt towarów z terytorium Ukrainy do krajów Unii Europejskiej nie jest możliwy bez udziału Mołdawii i dlatego rozwój współpracy jego kraju z państwami Trójmorza jest konieczny.
Anna Jurczenko, wiceminister ds. integracji europejskiej Ukrainy podkreśliła, że rola Polski w usprawnieniu transportu między Ukrainą a Unią Europejską jest kluczowa. Podziękowała ministrowi infrastruktury Andrzejowi Adamczykowi za dotychczasowe wsparcie.
Minister transportu i komunikacji Bułgarii Nikolay Sabev powiedział, że redefinicja korytarzy Sieci TEN-T jest w dzisiejszej sytuacji koniecznością. – Jesteśmy wciąż na niskim poziomie, jeśli chodzi o połączenia na osi północ-południe. Zaczęło to być szczególnie widoczne po wybuchu wojny – powiedział.
– Powinniśmy zbudować 5 nowych mostów na Dunaju, na granicy z Rumunią. Podejmujemy działania w tym kierunku. Jest to konieczne, aby móc mówić o lepszym połączeniu północy z południem Europy – dodał N. Sabev.
Dla Juliusa Skačkauskasa, wiceministra transportu i komunikacji Litwy, największym wyzwaniem są sprawy logistyczne związane z transportem zboża z Ukrainy w kierunku Morza Bałtyckiego. – Zbyt długo byliśmy uzależnieni od połączeń wschód-zachód. Dzisiaj okazuje się, że one nie są wystarczające. Musimy być jak bardziej aktywni i dążyć do tego, by tak ukształtować sieć TEN-T, ażeby odpowiadała nowym wyzwaniom – powiedział J. Skačkauskas.
– 24 lutego tego roku obudziliśmy się w nowej rzeczywistości – stwierdziła Linda Mende, Sekretarz Parlamentarny Ministerstwa Transportu Łotwy. Wskazywała na rolę Polski dla połączenia państw bałtyckich z pozostałymi krajami Unii Europejskiej.
Adrian Foghiș, wiceminister transportu i infrastruktury Rumunii skupił się na gospodarczych aspektach korzyści z rozbudowy infrastruktury. – Rozbudowa szlaków komunikacyjnych na osi północ-południe znajduje się w gronie naszych strategicznych projektów – powiedział A. Foghiș. Wskazał też na Mołdawię jako kraj, którego rola w kwestii budowania spójnych połączeń w tej części Europy, jest bardzo istotna.
Debatę podsumował minister infrastruktury Andrzej Adamczyk. – Wiemy, co mamy robić. Naszym celem jest zdobycie finansowania dla budowy szlaków komunikacyjnych na osi północ-południe w poszczególnych krajach. Musimy zrobić wszystko, aby nie były one przedzielone niezrealizowanymi fragmentami. To kwestia rozwoju, to także kwestia bezpieczeństwa – dodał A. Adamczyk.
Samorządowy Kongres Trójmorza odbywa się w Lublinie i jest platformą do rozmów przedstawicieli rządów i samorządów krajów Europy Środkowej. Patronatem honorowym kongresu jest Prezydent RP Andrzej Duda.
Źródło: Ministerstwo Infrastruktury Fot.:
