Polski Portal Morski
Aktualności Historia

Dar Pomorza – pierwszy rejs legendy polskiej marynarki

26 grudnia 1929 r. Dar Pomorza odbył w swój pierwszy rejs pod biało-czerwoną banderą. Każdy, kto chociaż raz był w Gdyni, musiał widzieć ten wspaniały żaglowiec. „Dar Pomorza” był i jest jednym z najbardziej znanych polskich statków. Przez długie lata służył polskim marynarzom, jako okręt szkolny, a obecnie, jako statek-muzeum odpoczywa na zasłużonej emeryturze w Gdyni, gdzie przyciąga tysiące turystów.

Historia żaglowca rozpoczęła się w Niemczech, na początku XX wieku. Jednostkę zamówiło Niemieckie Stowarzyszenie Statków Szkolnych. 9 marca 1908 r. w stoczni w Hamburgu położono stępkę pod statek, który otrzymał nazwę „Prinzess Eitel Friedrich” (Księżniczka Eitel Friedrich). Budowa żaglowca przeszła bez zakłóceń i już półtora roku później, 12 października 1909 r., miało miejsce wodowanie. Do wybuchu I wojny światowej żaglowiec wziął udział w dwóch rejsach szkoleniowych – latem na wodach europejskich, oraz zimą na Morzu Karaibskim.

Po zakończeniu I wojny światowej na mocy postanowień traktatu wersalskiego jednostka została przekazana w 1919 r. Francji. Nazwę zmieniono na „Colbert”, ale ostatecznie żaglowiec nie wszedł do eksploatacji. W 1927 r. zakupił go austriacki baron z zamiarem przebudowania go na jacht. Planów tych nie zrealizowano i ostatecznie został wystawiony na sprzedaż.

Żaglowiec stał bezczynnie w porcie St. Nazaire, gdzie wypatrzyli go przedstawiciele polskiej placówki dyplomatycznej szukający nowej jednostki dla Szkoły Morskiej. W Polsce w tym czasie trwała zbiórka Komitetu Floty Narodowej na zakup żaglowca, który mógłby zastąpić dotychczasową jednostkę szkolną – bark Lwów. Niska cena i dobry stan techniczny statku sprawiły, iż w 1929 r. zdecydowano o jego zakupie. Koszt jednostki wyniósł zaledwie 7 tys. funtów (współcześnie około 410 tys. funtów). Tymczasowo żaglowiec otrzymał nazwę „Pomorze” i 26 grudnia 1929r. wyszedł na holu w morze w swoja pierwszą podróż pod polską banderą . Kapitanem „białej fregaty” został Konstanty Matyjewicz-Maciejewicz. Podczas rejsu zerwał się sztorm i jednostka o mały włos nie zatonęła.

Z relacji I oficera Tadeusza Meissnera:

„O 10.40 »Pomorze« znajduje się mniej więcej o milę od skał nadwodnych. Przed nimi, jak to wynika z naszej niezbyt dokładnej mapy, są jeszcze rafy podwodne. Kapitan, który jest wszędzie, widzi, słyszy lub przeczuwa wszystko, zarządza rzucenie prawej kotwicy i natychmiast po niej – lewej. Trochę mnie to zdziwiło, bo mogliśmy wypuścić jeszcze po 30 sążni każdego łańcucha. Do skał, które widziałem za rufą, było jeszcze przynajmniej z 5 kabli. (…) Ale rozkaz był stanowczy, a nawet groźny. Wykonanie musiało być natychmiastowe. (…) Kapitan stał z megafonem w ręku przy tylnym relingu. Był bardzo blady, ale bardzo spokojny. Nim zdążyłem otworzyć usta, wskazał mi coś megafonem tuż za rufą statku, czego na razie nie mogłem dostrzec. Dopiero gdy wielka fala przewaliła się pod statkiem i pognała w kierunku skał, a rufa osiadła głęboko w dolinie między dwoma grzbietami – zobaczyłem wynurzającą się z wody skałę, przypominającą kształtem olbrzymią głowę cukru. (…) Teraz zrozumiałem rozkaz komendanta: gdybym popuścił łańcuchy jeszcze o 50 m – rufą statku nadzialibyśmy się na tę »głowę«”.

9 stycznia 1930 r., „Pomorze” dotarło do stoczni Nakskov w Danii, gdzie wykonano remont. Podczas prac żaglowiec otrzymał silnik spalinowy o mocy 430 KM i pomocniczy napęd śrubowy, przeniesiono na niego także sprzęt z jednostki Lwów.

Na redę w Gdyni wyremontowany żaglowiec wpłynął 19 czerwca 1930 r. Oficjalna uroczystość wciągnięcia polskiej bandery odbyła się 13 lipca. Nowe imię „Dar Pomorza” żaglowiec otrzymał w podziękowaniu mieszkańcom województwa pomorskiego, gdyż najwięcej składek wpłacono właśnie na Pomorzu.

Pierwszy wiatr w żagle, już jako jednostka Szkoła Morska w Gdyni, „Dar Pomorza” złapał 20 lipca rozpoczynając swój pierwszy rejs szkolny. W okresie od 16 września 1934 r. do 3 września 1935 r., jako pierwszy polski statek odbył rejs dookoła świata.

źródło IPN / fot. Wikipedia; Żeglarz

Zobacz podobne

PGNiG OD dostało 2,193 mld zł rekompensaty za zamrożenie taryfy na gaz

BS

Polka wygrywa regaty Pucharu Świata w kitesurfingu

BS

Nawiązanie współpracy z państwami bałtyckimi ma kluczowe znaczenie

BS

Zostaw komentarz

Ta strona wykorzystuje pliki cookie, aby poprawić Twoją wygodę. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuję Czytaj więcej

Polityka prywatności i plików cookie