ORP Ryś był pierwszym polski okrętem podwodnym formalnie przyjętym do służby w Marynarce Wojennej. Jednostka minowo-torpedowa typu Wilk służąca w polskiej flocie w latach 1931-1955. Zwodowany 22 kwietnia 1929 roku we Francji, uczestniczył w wojnie obronnej 1939 roku, biorąc udział w działaniach podwodnych na Bałtyku.
ORP „Ryś” był dwukadłubowym okrętem minowo-torpedowym, zdolnym do prowadzenia działań zarówno na małych akwenach morskich, jak i w wodach oceanicznych. Był przedstawicielem podwodnych stawiaczy min typu Wilk. Przy długości 77,95 metra i szerokości kadłuba wynoszącej 5,45 metra, zanurzenie okrętu na powierzchni wynosiło 4,2 metra. Okręt wypierał na powierzchni 980 ton wody, wyporność zaś w zanurzeniu wynosiła 1248 ton. Dopuszczalna konstrukcyjna głębokość zanurzenia wynosiła prawdopodobnie 80 metrów, choć niektóre źródła wskazują na głębokość 100 metrów. Obie wielkości nie odbiegały przy tym od ówczesnych standardów.
Wielokrotnie atakowany przez okręty i lotnictwo przeciwnika, w nocy z 3 na 4 września przeprowadził nieudany atak torpedowy na niezidentyfikowaną jednostkę pływającą. Wobec wyczerpania psychicznego załogi nieustannymi atakami, licznych uszkodzeń okrętu oraz braku paliwa w ilości wystarczającej na wydostanie się z Bałtyku, dowodzący okrętem kmdr ppor. Aleksander Grochowski podjął decyzję o zawinięciu do portu neutralnego w Szwecji.
18 września 1939 roku okręt wpłynął do Stavsnäs, po czym został internowany i odholowany do Mariefred, gdzie pozostał do końca wojny. Powrócił do Polski w 1946 roku, pełnił służbę operacyjną na Morzu Bałtyckim, a następnie został przesunięty do służby szkoleniowej, którą pełnił do 8 września 1955 roku, po czym został złomowany. ORP „Ryś” był pierwszą jednostką o tej nazwie w Marynarce Wojennej.
źródło Wikipedia/ fot.Biblioteka Naarodowa;Na awersie fotografia Leonarda Durczykiewicza.
