W dniu 2 września 2024 roku, w Gdyni odbyło się Wyjazdowe Posiedzenie Komisji Klimatu i Środowiska oraz Komisji Spraw Zagranicznych. W wydarzeniu poświęconym bezpieczeństwu i ochronie wód Morza Bałtyckiego udział wzięli JM Rektor prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Adam Weintrit oraz Rektor Uniwersytetu Gdańskiego prof. dr hab. Piotr Stepnowski. W trakcie posiedzenia Rektorzy obydwu Uczelni wygłosili wystąpienia wprowadzające o stanie ekologicznym i planie zagospodarowania Bałtyku.
Wyjazdowe Posiedzenie Komisji Senackich otworzyli Marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska wraz z przewodniczącym Komisji Spraw Zagranicznych Senatorem Grzegorzem Schetyną oraz przewodniczącym Komisji Klimatu i Środowiska Senatorem Stanisławem Gawłowskim. Inicjatorem obrad w Gdyni był Senator Sławomir Rybicki. Obrady poprzedziła konferencja prasowa z udziałem władz krajowych, samorządowych i miejskich, w trakcie której uczestników wydarzenia powitali także Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury dr Arkadiusz Marchewka, Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk i Prezydent Miasta Gdyni Aleksandra Kosiorek. Briefingowi prasowemu towarzyszył również wernisaż wystawy z okazji jubileuszu 35-lecia odrodzonego Senatu poświęcony Izbie Wyższej Polskiego Parlamentu.
Marszałek Senatu RP Małgorzata Kidawa-Błońska w trakcie przemówienia otwierającego Wyjazdowe Posiedzenie Komisji Klimatu i Środowiska oraz Spraw Zagranicznych powiedziała:
Marzenia Eugeniusza Kwiatkowskiego doprowadziły do tego, że możemy dziś podziwiać Gdynię, rozwój tego miasta i że możemy tu dziś rozmawiać w gronie senatorów, samorządowców, pracowników naukowych, ekspertów i dyplomatów o przyszłości Morza Bałtyckiego.
W trakcie posiedzenia eksperci opowiadali o bezpieczeństwie i wykorzystaniu Morza Bałtyckiego, perspektywie zagranicznej oraz o niebezpiecznych pozostałościach z II wojny światowej na dnie morza.
O planie zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich i badaniach środowiskowych przeprowadzonych przez Uniwersytet Morski w Gdyni, podkreślając przy tym znaczenie farm wiatrowych i proces ich powstawania przy zaangażowaniu Uczelni, mówił JM Rektor Uniwersytetu Morskiego w Gdyni prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Adam Weintrit:
Wiatraki, które będziemy instalowali, to nie są te, które widzimy, jadąc autostradami czy drogami krajowymi, to będą największe wiatraki w Europie […]. Sama instalacja, dowóz tych części, […] to jest potężne wyzwanie. I pierwszy krok w tym kierunku już wykonaliśmy. Spośród dziesięciu lokalizacji farm wiatrowych nasz Uniwersytet pracował przy ośmiu. Pracowaliśmy dla Orlenu czy PGE Baltica. Jesteśmy potężnym graczem na rynku.
W zakresie zagospodarowania i badań środowiska morskiego JM Rektor prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Adam Weintrit podczas wystąpienia zgłosił także pomysł utworzenia Centrum Monitoringu i Badań Środowiska Morskiego:
Mamy propozycję [UMG], by gdzieś na Bałtyku umieścić Bałtyckie Centrum Monitoringu i Badań Środowiska Morskiego, gdzie mielibyśmy pod kontrolą nie tylko farmy wiatrowe, ale i inne okoliczności, do celów obronnych, do celów badań meteorologicznych.
Z kolei Rektor Uniwersytetu Gdańskiego prof. dr hab. Piotr Stepnowski w ramach wystąpienia pt. „Zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego: przyczyny, skala zagrożeń i perspektywy poprawy”, omawiając stan Bałtyku, w swojej wypowiedzi zauważył, że:
Samo morze jest otoczone przez dopływy 250 rzek, w tym 7 bardzo dużych, i przez 9 silnie uprzemysłowionych państw. Polska jako kraj w 99,7% leży na terenie zlewni Bałtyku, zatem wszystko, co dzieje się na terenie Rzeczpospolitej, zarówno w odniesieniu do źródeł punktowych, jak i źródeł rozproszonych – prędzej czy później trafia do Morza Bałtyckiego.
Kolejno głos zabrał Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Republiki Łotewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej Juris Poikāns, który przedstawił perspektywę i działania swojego kraju w zakresie Morza Bałtyckiego.
Prezes Międzynarodowego Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego ICCSS amb. Krzysztof Paturej przedstawił z kolei złożoną analizę zatopionej w Morzu Bałtyckim broni chemicznej i amunicji – od problemu obronności po kwestie ekonomiczne, środowiskowe, społeczne i zdrowotne.
Wystąpienia wprowadzające zakończyła prezentacja byłego Ambasadora RP w Łotwie i Armenii Jerzego Marka Nowakowskiego poświęcona zagadnieniu Bałtyku w kontekście bezpieczeństwa europejskiego.
Następnie odbyła się dyskusja na wspólnym posiedzeniu Komisji Klimatu i Środowiska oraz Spraw Zagranicznych, które to komisje przyjęły wspólne stanowisko, „wskazując na poważne zagrożenia dla stabilnego rozwoju i bezpieczeństwa regionu Morza Bałtyckiego”.
Po posiedzeniu Komisji został podpisany list intencyjny pomiędzy armatorami statków – Uniwersytetem Morskim w Gdyni, Uniwersytetem Gdańskim, Instytutem Oceanologii Polskiej Akademii Nauk i Morskim Instytutem Rybackim – Państwowym Instytutem Badawczym, który ma wzmocnić współpracę między jednostkami.
Uniwersytet Morski w Gdyni, Uniwersytet Gdański, Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk i Morski Instytut Rybacki – Państwowy Instytut Badawczy są armatorami łącznie sześciu statków badawczych: Horyzont II, Imor i Dar Młodzieży (UMG), Oceanograf (UG), Oceania (IOPAN) oraz Baltica (MIR-PIB). Armatorzy tych statków podpisali list intencyjny na rzecz lepszej i bardziej efektywnej współpracy. Podpisany dokument ma również na celu umożliwienie powołania w przyszłości „Naukowej Floty Bałtyckiej” zajmującej się wszechstronnym badaniem Morza Bałtyckiego.
List intencyjny podpisali:
- Rektor Uniwersytetu Gdańskiego prof. dr hab. Piotr Stepnowski,
- Rektor Uniwersytetu Morskiego w Gdyni prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Adam Weintrit,
- Dyrektor Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk prof. dr hab. Jan Marcin Węsławski,
- Dyrektor Morskiego Instytutu Rybackiego – Państwowego Instytutu Badawczego dr Piotr Margoński.
Wizytę Senatorów na Pomorzu z Panią Marszałek Małgorzatą Kidawą-Błońską na czele, zakończyło zwiedzanie, otwartego w lutym 2024 roku, Centrum Offshore Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, do którego przypłynęli na pokładzie statku Uniwersytetu Gdańskiego r/v Oceanograf.
Gości w Centrum Offshore Uniwersytetu Morskiego w Gdyni powitał JM Rektor prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Adam Weintrit, który przywołał pokrótce dzieje Uczelni oraz wskazał na znaczącą rolę, jaką dziś pełni ona w gospodarce morskiej:
Uniwersytet Morski w Gdyni to 104 lata tradycji. Szkoła została powołana do istnienia w 1920 roku. Najpierw była to Szkoła Morska, potem Państwowa Szkoła Morska, następnie Wyższa Szkoła Morska, Akademia Morska, a obecnie Uniwersytet Morski w Gdyni, który jest jedną z 75 uczelni tego rodzaju na świecie i dziś jest ona postrzegana jako lider na rynku morskim.
O samym Centrum Offshore Uniwersytetu Morskiego w Gdyni i prowadzonych w jednostce badaniach opowiedział pokrótce Dyrektor Instytutu Morskiego UMG prof. dr hab. inż. Krzysztof Czaplewski:
Budynek ten, który uroczyście otwarty został w lutym tego roku, jest dowodem na dynamiczny rozwój naszej Uczelni i na prowadzone działania w obszarach, które są niezmiernie istotne dla współczesnej gospodarki morskiej. […] Najważniejsze, realizowane w Centrum Offshore UMG projekty obejmują przygotowania do budowy morskich farm wiatrowych.
Następnie Senatorowie RP w ramach wizyty studyjnej zostali oprowadzeni po Centrum Offshore UMG przez Zastępcę Dyrektora ds. Operacyjnych w Instytucie Morskim UMG dr. Radosława Opiołę. W trakcie spotkania poruszono także kwestię budowy następcy „Daru Młodzieży” – fregaty Uczelni od ponad 40 lat szkolącej kadry morskiej floty handlowej, którą tego dnia mogli zwiedzić biorący udział w pracach Komisji Senatorowie RP.
Podczas wizyty na „Darze Młodzieży” Marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Senator Grzegorz Schetyna i przewodniczący Komisji Klimatu i Środowiska Senator Stanisław Gawłowski wręczyli JM Rektorowi prof. dr. hab. inż. kpt. ż.w. Adamowi Weintritowi oraz Rektorowi Uniwersytetu Gdańskiego prof. dr. hab. Piotrowi Stepnowskiemu Medale Senatu RP.
Źródło/fot.: Uniwersytet Morski w Gdyni