ORP Sokół wkrótce stanie się jedną z głównych atrakcji Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Pierwotnie zakładano, że okręt zostanie udostępniony do zwiedzania latem 2024 roku, a później termin przesunięto na jesień. Obecnie najbardziej optymistyczny termin udostępnienia „Sokoła” dla odwiedzających to pierwszy kwartał 2025 roku.
– Mamy datę, w którą celujemy – komentuje Aleksander Gosk, zastępca dyrektora Muzeum Marynarki Wojennej.
Od kilku miesięcy trwają intensywne prace nad przystosowaniem ORP Sokół do zwiedzania. Wiosną i latem przeszedł on konserwację.
– Okręt wymagał dokładnego oczyszczenia zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz. W środku odmalowano wszystkie powierzchnie, przygotowano nową aranżację oraz wprowadzono elementy wyposażenia, aby wnętrze oddawało autentyczny charakter okrętu podwodnego. Wszystkie działania są podejmowane we współpracy z konserwatorem zabytków. – dodaje Gosk.
Kadłub zewnętrzny został pokryty kilkoma warstwami farby okrętowej, a na wierzchu zabezpieczony bezbarwnym lakierem ochronnym, co ma zapobiec jego szybkiej degradacji. Na kiosku umieszczono tarczę z godłem państwowym, a na burtach tablice z nazwą okrętu. Wkrótce ORP Sokół zostanie także oznaczony numerem taktycznym 294 oraz charakterystycznym rysunkiem sokoła.
Prace wewnątrz okrętu są zaawansowane – 95% wnętrza jest już gotowe, w tym sprawny peryskop oraz część oświetlenia. Muzeum stara się także przywrócić do działania niektóre z monitorów, co mogłoby wzbogacić wrażenia zwiedzających.
– Próbujemy „ożywić” niektóre monitory, ale nie wiemy, czy się nam to uda. Montowane jest też oświetlenie i iluminacja – mówi Tomasz Miegoń, dyrektor Muzeum Marynarki Wojennej.
Czasochłonne będą odbiory techniczne m.in. instalacja systemów przeciwpożarowych oraz odwadniających w specjalnej niecce, gdzie umieszczony jest okręt.
ORP Sokół nie będzie jedynie klasyczną ekspozycją.
Planowane są liczne efekty multimedialne, które mają przybliżyć życie na pokładzie okrętu. Zwiedzający usłyszą sonarowe dźwięki, a także zobaczą hologram marynarza, pełniącego rolę wirtualnego przewodnika. Wyjątkowym punktem zwiedzania będzie możliwość spojrzenia przez peryskop, skierowany na gdyńską marinę i plażę.
W środku będzie można zobaczyć także m.in.
- prysznic i toaletę
- wyrzutnie torped
- kajutę dowódcy
- silniki
Wnętrze ORP Sokół pozwoli także przyjrzeć się codziennemu życiu marynarzy, którzy na powierzchni zaledwie 1,5 metra kwadratowego przygotowywali posiłki dla całej załogi, liczącej 25 osób.
Mimo opóźnień muzeum zapowiada, że ORP Sokół będzie wyjątkową atrakcją, wartą oczekiwania.
HISTORIA OKRĘTU
ORP Sokół to okręt typu Kobben, zbudowany w 1966 roku dla norweskiej marynarki wojennej. Po zakończeniu służby w Norwegii, jednostka została przekazana polskiej Marynarce Wojennej, gdzie służyła przez 16 lat, uczestnicząc w wielu międzynarodowych ćwiczeniach. W tym czasie okręt zanurzył się 174 razy i przebył 26 tysięcy mil morskich, pełniąc misje ochrony i patrolowania wybrzeża. ORP Sokół był trzecim w historii polskiej Marynarki Wojennej okrętem noszącym to imię, nawiązującym do słynnego okrętu z czasów II wojny światowej.
Po przejęciu okrętu przez muzeum w 2020 roku rozpoczęły się intensywne prace, które miały na celu przystosowanie ORP Sokół do zwiedzania. Kadłub okrętu został oczyszczony i pokryty kilkoma warstwami farby okrętowej oraz lakierem, aby spowolnić proces jego degradacji. W muzeum wykonano także specjalne włazy, które ułatwią zwiedzającym wejście na pokład, oraz platformę stylizowaną na trap, która ma ułatwić dostęp do okrętu.
zdjęcia ze zbiorów MMW w Gdyni