Od czasu oddania przekopu Mierzei Wiślanej w połowie 2022 roku trwały dyskusje na temat przyszłości portu w Elblągu, który ma stać się istotnym punktem gospodarczym regionu. Kluczowym elementem projektu jest pogłębienie toru wodnego na rzece Elbląg, co ma umożliwić wpływanie statków morskich o długości do 100 metrów i zanurzeniu do 4,5 metra. Realizacja inwestycji nabiera tempa, a jej zakończenie zaplanowano na koniec 2025 roku.
Nasza redakcja sprawdza jak wygląda aktualny stan zaawansowania prac. Obecnie inwestycja w ramach Programu Wieloletniego pn. „Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską” jest na etapie IV. 26 stycznia br. została podpisana umowa na roboty pogłębiarskie na rzece Elbląg. W ramach tej umowy, na rzece Elbląg wykonywany jest tor wodny o długości 8,6 km i głębokości 5 m. O postępach opowiada Magdalena Kierzkowska, rzecznik Urzędu Morskiego w Gdyni:
– W zadaniu wyszczególniono prace na odcinku 6,6 km od Punktu P1, na wysokości oczyszczalni ścieków do km +6,600 w kierunku ujścia do Zalewu Wiślanego w górę rzeki oraz 2 km pomiędzy punktami P1 i P2, przy moście Unii Europejskiej, przy rozwidleniu rzeki i Kanału Jagiellońskiego. Na podanym odcinku przeprowadzone zostały badania i oczyszczanie dna z przeszkód ferromagnetycznych.
Dotychczas na odcinku P1–P2 przeprowadzono badania dna rzeki, w tym oczyszczenie go z przeszkód, takich jak złom czy elementy żelbetowe. Pogłębienie toru wodnego na rzece Elbląg, będącego częścią kluczowego szlaku łączącego Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską, stanowi jeden z najważniejszych elementów całej inwestycji.Obecnie trwają analizy mające na celu określenie maksymalnej szerokości toru wodnego możliwej do osiągnięcia na tym odcinku. Jak podaje Magdalena Kierzkowska z Urzędu Morskiego w Gdyni:
– Podstawowa szerokość mierzona w dnie wyniesie 60 m, ze względu na zabudowę mieszkaniową wsi Nowakowo na odcinku około 900 m zostanie zawężona do 40m, a na ostatnich dwóch kilometrach wyniesie minimum 20 m. Przewidujemy, że powinny się one zakończyć w I kwartale 2025 roku. Obecnie prowadzone są analizy co do maksymalnej możliwej do osiągnięcia szerokości toru wodnego na odcinku P1-Port.
Łączna objętość materiału wydobywanego podczas prac czerpalnych na rzece Elbląg wyniesie około 1,5 miliona metrów sześciennych, obejmując głównie namuły pylaste i piaszczyste. Wydobyty materiał będzie transportowany na pole refulacyjne zlokalizowane na sztucznej wyspie utworzonej na Zalewie Wiślanym.
Za powyższe prace odpowiedzialne jest konsorcjum wykonawcze, w skład którego wchodzą firmy FABE Polska Sp. z o.o. oraz Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych Sp. z o.o.
Plany i przygotowania do realizacji V etapu inwestycji
Równocześnie trwają przygotowania do V etapu inwestycji, obejmującego tor wodny na odcinku od rozwidlenia rzeki Elbląg i Kanału Jagiellońskiego do portu. Obecnie trwają intensywne prace nad dokumentacją przygotowawczą, które mają na celu precyzyjne zaplanowanie dalszych działań jak dodaje Magdalena Kierzkowska :
– Dla tego etapu, obejmującego swoim zakresem tor wodny wraz z obrotnicą na odcinku od punktu P2 zlokalizowanego w miejscu rozwidlenia rz. Elbląg i Kanału Jagiellońskiego, do punktu Port na wysokości mostu Unii Europejskiej trwają prace, związane z opracowaniem dokumentacji przygotowawczej.
– W bieżącym roku opracowany został raport z analizy geologicznej próbek z dna rz. Elbląg, raport z określenia konsystencji osadów wraz z oznaczeniem związków fosforu i azotu w osadach dennych rzeki Elbląg oraz Karta Informacyjna Przedsięwzięcia, a także dokumentacja projektowa.
Proces przygotowawczy do realizacji V etapu inwestycji wkracza w kolejną fazę. Obecnie skupiono się na procedurach środowiskowych i analizie technicznych możliwości dotyczących szerokości toru wodnego. Wkrótce rozpoczną się także działania zmierzające do ogłoszenia przetargu na realizację prac.
– Aktualnie dla etapu V trwa procedura, związana z uzyskaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz analiza szerokości toru możliwej do osiągnięcia.
– Prace, związane z przygotowaniem postępowania przetargowego, rozpoczną się na przełomie 2024 i 2025 roku.
Przyszłość portu w Elblągu
Zgodnie z założeniami Ministerstwa Infrastruktury port w Elblągu ma stać się kluczowym węzłem obsługującym statki morskie korzystające z kanału na Mierzei Wiślanej. Obecne inwestycje w infrastrukturę wodną mają nie tylko poprawić dostęp do portu, ale także znacząco przyczynić się do rozwoju gospodarczego regionu. Pierwsze statki morskie mają zawitać do Elbląga już za rok, co jest realnym terminem przy utrzymaniu obecnego tempa prac.
Postęp inwestycji jest dowodem na to, że wieloletnie spory o przyszłość portu w Elblągu wchodzą w decydującą fazę. Długoterminowe efekty projektu będą kluczowe zarówno dla lokalnych przedsiębiorców, jak i dla całej gospodarki regionu, umożliwiając efektywne wykorzystanie nowego szlaku wodnego łączącego Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską.
fot. Febe Polska