Historyczna motorówka sanitarna „Samarytanka” – pierwsza jednostka zaprojektowana i budowana przez Stocznię Gdyńską trafi do Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Obiekt został przekazany do Muzeum przez Pomorską Specjalną Strefę Ekonomiczną sp. z o. o.
W 1930 r. Stocznia Gdyńska S.A. otrzymała zlecenie od gdyńskiego Urzędu Morskiego na wybudowanie motorówki sanitarnej na potrzeby lekarza portowego, za niebagatelną wówczas kwotę 90 tys. zł. Jej głównym zadaniem miało być przewożenie chorych ze statków do szpitala kwarantannowego na Babich Dołach. Dla samej stoczni było to przedsięwzięcie prestiżowe. „Samarytanka” miała być bowiem pierwszą konstrukcją od początku zaprojektowaną i wybudowaną w gdyńskim przedsiębiorstwie. Nadano jej numer B-01.
Uroczyste wodowanie, przy pomocy dźwigu pływającego, odbyło się 17 września 1931 r. Pojawiające się trudności, głównie związane z polskim silnikiem, sprawiły, że „Samarytanka” została przekazana Urzędowi Morskiemu dopiero w 1933 r.
Konstrukcja jednostki wykazywała wiele wad – „Samarytanka” była powolna i mało zwrotna. Wadliwe zaprojektowanie pomieszczeń znacznie utrudniało przenoszenie chorych na noszach. Poziom niedogodności, z jakimi wiązało się wykorzystywanie „Samarytanki” do celów sanitarnych był tak duży, że po czasie lekarz portowy zrezygnował z jej eksploatacji. Motorówka została przekazana do Kapitanatu Portu. Tam, do września 1939 r. służyła jako jednostka służby pilotowej. Wraz z większością portowego taboru pomocniczego „Samarytanka” została zmobilizowana w obliczu wojennego zagrożenia. Po zakończeniu walk Niemcy przemianowali ją na „Stegen” i używali do prac portowych. Została zmodernizowana, zamontowano również nowy silnik.
W 1945 r. odnaleziono ją na lądzie, przy nabrzeżu Belgijskim. Pozbawiona silnika jednostka była niezdatna do eksploatacji. Pojawiały się rozliczne koncepcje jej reaktywacji, żadna nie doczekała się jednak realizacji. „Samarytankę” znajdującą się w porcie wojennym po latach postanowiono uratować. W 1971 r. trafiła z powrotem do Stoczni Gdyńskiej, gdzie została odremontowana i postawiona przed gmachem jej zarządu.
„Samarytanka” wraz z biurowcem zarządu byłej stoczni przeszła na własność Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Rozmowy zmierzające do zachowania, opieki i godnego wyeksponowania historycznej jednostki zakończone zostały umową o przekazaniu „Samarytanki” Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Znajdzie ona miejsce na plenerowej ekspozycji w sąsiedztwie innej historycznej jednostki – kutra pościgowego „Batory”.
„Samarytanka” w chwili budowy była motorówką stalową, pełnopokładową, napędzaną dwucylindrowym silnikiem polskiej firmy „Perkun”, o mocy ok. 65 KM. Jej całkowita długość wynosiła 15 m, szerokość 3,8 m, głębokość kadłuba 2,8 m, zanurzenie ok, 1,5 m, a pojemność 28 BRT.
Akcja transportowa motorówki nastąpi wieczorową porą 26 października. Około g. 18.00 rozpocznie się jej załadunek w miejscu jej obecnego postoju, a od g. 22.00 do 5.00 rano przewidziane jest jej posadowienie na terenie Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.
Źródło: Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni fot.: H.Nagrodzki/MMW
