Samarytanka, to pierwsza jednostka pływająca całkowicie zaprojektowana i zbudowana w Stoczni Gdyńskiej. Jej losy były wyjątkowo barwne i zawiłe.
Była to duża, pokładowa, stalowa motorówka zamówiona przez Urząd Morski w Gdyni, a przeznaczona do roli statku sanitarnego w dyspozycji lekarza portowego. Wzorowano się tu na dużych europejskich portach, które posiadały takie jednostki. Zamierzano przewozić nią na ląd chorych ze statków stojących na redzie gdyńskiego portu do szpitala kwarantannowego w pobliskich Babich Dołach. Motorówka miała być także łącznikiem pomiędzy owym szpitalem a centrum emigracyjnym, znajdującym się w innej części miasta – na Grabówku.
W dwudziestoleciu międzywojennym przez Gdynię przemieszczali się bowiem polscy emigranci do Stanów Zjednoczonych i Kanady.
Samarytanka miała nośność 10 t, pojemność 28,00 BRT, długość 15,00 m, szerokość 3,80 m, wysokość kadłuba 2,40 m i zanurzenie 1,50 m. Napędzana była dwucylindrowym, żarowopalnym silnikiem o mocy 65 KM, który wykonano w warszawskiej firmie „Perkun”, drugim wyprodukowanym w kraju. Samarytankę zbudowano w ciągu 4 miesięcy kosztem 90 tys. zł. Do jej wodowania 17 września 1931 r. użyto stoczniowego dźwigu pływającego. Miała numer budowy B-01.
Oddanie motorówki do eksploatacji przeciągnęło się aż o dwa lata, a powodem tego były liczne problemy, zwłaszcza z silnikiem. Szybciej, bo 30 sierpnia 1932 r., przekazano Morskiemu Instytutowi Rybackiemu kuter Hel-111, pomimo że budowę jego rozpoczęto później.
Szybko okazało się, że projektant niezbyt dobrze orientował się w realiach ratowniczych. Łódź była mało zwrotna. Ostatecznie zrezygnowano z używania jej do celów ratowniczych. Została przekazana do Kapitanatu Portu. Tam, do września 1939 r., służyła jako jednostka służby pilotowej.
W obliczu wojny było wiadomo, że każdy sprzęt będzie na wagę złota. Motorówka służyła polskim żołnierzom, ale tylko kilka dni. Jej późniejszy pełny los jest nieznany. Wiadomo, że została przejęta przez Niemców, zmodernizowana i przemianowana na „Stegen”. Niemcy zamontowali w niej nowy silnik.
W 1945 r. znaleziono ją przy nabrzeżu Belgijskim, ale już bez silnika. Mogła więc służyć już wyłącznie jako eksponat. Co prawda próbowano ją reaktywować, ale pomysł został zarzucony. Dopiero w 1971 r. trafiła z powrotem do Stoczni Gdyńskiej, gdzie została odremontowana i postawiona przed gmachem jej zarządu.
W 2005 r. została odrestaurowana przez stoczniowców. Wyremontowano kadłub. Dzięki temu jednostka mogła kolejne lata stać przy ul. Czechosłowackiej na terenie Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Jednak jak zaznaczył Przemysław Sztandera prezes PSSE.- Stwierdziliśmy, że trzeba znaleźć odpowiednie miejsce dla jednostki będącej symbolem niepodległej Gdyni .
Aktualnie „Samarytanka” stoi na granicy Muzeum Marynarki Wojennej i Muzeum Miasta Gdyni.
źródło http://www.zbiam.pl, Narodowe Muzeum Morskie, http://www.trojmiasto.pl / fot.Muzeum Marynarki Wojennej
