Prowokacyjne zarządzenie Senatu Wolnego miasta Gdańska z 15 lutego 1933 likwidujące policję portową z równoczesnym przejęciem jej zadań przez policję ochronną Schutzpolizei, potraktowane zostało przez stronę polską jako pogwałcenie porozumień i zagrożenie dla składnicy tranzytowej na Westerplatte.
Marszałek Józef Piłsudski zdecydował o ostrej reakcji rządu polskiego na takie działanie. Na jego polecenie szef Kierownictwa Marynarki Wojennej kadm. Jerzy Świrski wydał 3 marca rozkaz wzmocnienia oddziału wartowniczego na Westerplatte. Wykonanie powierzono dowódcy ORP Wilia kmdr ppor. Borysowi Mohuczemu. Na pokład transportowca zaokrętowano wzmocnioną kompanię 120 żołnierzy, których 6 marca przerzucono na teren Westerplatte. Majorowi Wincentemu Wnukowi, dowódcy oddziału desantowego, podporządkowano komendanta.
Determinacja Polski w obronie praw na terenie portu gdańskiego spowodowała ożywioną wymianę not dyplomatycznych pomiędzy Generalnym Komisarzem RP w Gdańsku, Wysokim Komisarzem Ligi Narodów oraz Prezydentem Senatu Gdańskiego. Do kompromisowego rozstrzygnięcia sporu doszło jednak dopiero na posiedzeniu Ligi Narodów w Genewie 14 marca. Władze gdańskie odwołały zarządzenie o likwidacji policji portowej, władze Polski wyraziły zgodę na wycofanie dodatkowego kontyngentu z terenu składnicy.
Ostatecznie 18 marca 1933 roku transportowiec ORP Wilia powrócił wraz z oddziałem desantowym do Gdyni.
Źródło/fot.: Muzeum Marynarki Wojennej
