Rok 2023 r. to drugi rok wojny w Ukrainie i sankcji nałożonych na Rosję. Ta sytuacja zupełnie zmieniła dotychczasowe łańcuchy dostaw i wymagała przemodelowania gospodarek, w tym także gospodarki naszego kraju. Kluczową rolę odegrały tu porty morskie, zwłaszcza największy polski port w Gdańsku. Zapewniły dostawy towarów z nowych kierunków.
– Jak widać umiemy w pełni wykorzystać dostęp do morza. Pierwiastek morskości w Polsce szybko rośnie i ma jeszcze duży potencjał rozwojowy. Liczę na to, że port w Gdańsku w perspektywie kilku najbliższych lat, zgodnie ze strategicznym kierunkiem, zajmie pierwsze miejsce na Bałtyku, przekroczy barierę 100 milionów ton przeładunków i będzie mógł konkurować jak równy z równym z portami ze ścisłej europejskiej czołówki – wyjaśnia Łukasz Malinowski, prezes Portu Gdańsk.
Superliga
Na początku grudnia Europejski Urząd Statystyczny (Eurostat) porównał przeładunki w portach europejskich. Okazuje się, że Port Gdańsk zanotował największe wzrosty. W 2022 r. przeładował o 40 proc. więcej ładunków, niż miało to miejsce w 2021 roku. Wyprzedził tym samym m.in. Bremerhaven i Barcelonę. A po I kwartale br. plasuje się na 5. miejscu w Unii Europejskiej z 51 proc. wzrostem przeładunków. W czołówce największych portów Europy nadal pozostają Rotterdam, Antwerpia-Brugia i Hamburg. Przy czym, w I kwartale br. porty te zanotowały spadki.
– Gdańsk już od dekady jest najszybciej rosnącym portem Europy. Jednak ostatnie dwa lata, nie tylko pozwoliły notować rekordowe przeładunki, bo do tego przywykliśmy, lecz z uwagi na sytuację geopolityczną nastąpił olbrzymi skok! Tylko w zeszłym roku przeładunki wzrosły o 15 mln ton, a w bieżącym o kolejne 13 mln ton. Skala wzrostu przeładunków w dwóch ostatnich latach odpowiada przeładunkom całego portu w Gdyni. Tegoroczny wynik będzie oscylował w granicach 81-82 mln ton, co plasuje port w Gdańsku na 5-6 miejscu w Unii Europejskiej – dodaje prezes Malinowski.
Wpływ na to miało zwiększenie przeładunków surowców energetycznych, węgla, ropy naftowej i paliw. Z danych za 11 miesięcy br. wynika, że przeładunki węgla w Porcie Gdańsk sięgnęły 12,8 mln ton, zatem w skali roku węgiel będzie na plusie w porównaniu do 2022 r. Największy wzrost zanotowały jednak paliwa płynne. Przeładunki z 23 mln ton wzrosły do 34,4 mln.
– Musimy się z tym liczyć, że jeszcze przez kilkanaście lat pewne sektory gospodarki będą oparte o węglowodory. Dopóki nie powstaną elektrownie atomowe dające stabilną podstawę, i nie rozwiniemy w pełni energetyki z wiatru na morzu i lądzie, jesteśmy zmuszeni importować ropę i węgiel – tłumaczy Adam Kłos, pełnomocnik ds. operacyjnych Portu Gdańsk.
W gospodarce morskiej trzeba szybko reagować na ciągle zmieniające się otoczenie i równolegle planować, jak choćby w przypadku inwestycji, na dekady. Taka filozofia i styl zarządzania pozwoliły w Porcie w Gdańsku elastycznie dopasować procesy oraz infrastrukturę do wyzwań i odpowiedzieć na potrzeby społeczno-gospodarcze. Wojna w Ukrainie, to nie jedyny czarny łabędź, z którym musieliśmy się mierzyć. Wcześniej były dwa lata pandemii COVID-19, sytuacji, która powodowała niespotykane perturbacje w łańcuchach światowych przepływów gospodarczych.
– Liczę na to, że port w Gdańsku w perspektywie kilku najbliższych lat, zgodnie ze strategicznym kierunkiem, zajmie pierwsze miejsce na Bałtyku, przekroczy barierę 100 milionów ton przeładunków i będzie mógł konkurować jak równy z równym z portami ze ścisłej europejskiej czołówki.Przed nami w 2024 r. kolejne wzrosty przeładunków, które planujemy na poziomie 87 mln ton. To europejska superliga! Aby nasze plany stały się realne, zarówno w krótkiej jak i w średniej perspektywie, kontynuujemy zaplanowane inwestycje w infrastrukturę, digitalizację oraz kapitał ludzki – dodaje Łukasz Malinowski.
Strategia na lata
Port Gdańsk jest w trakcie opracowywania nowej strategii, która zaadresuje obecne i prawdopodobne wyzwania jakie przed nim stoją. Zakłada długofalową perspektywę, na 30 lat do przodu.
Ostatnie lata, jeśli chodzi o inwestycje infrastrukturalne, to prawdziwa rewolucja. Wartość przedsięwzięć zakończonych i obecnie realizowanych przez Zarząd Morskiego Portu Gdańsk, operatorów działających na terenie Portu, Urząd Morski i PKP PLK wynosi ok. 6-7 mld zł. Co ważne, ZMPG potrafił je skapitalizować. Inwestycje są kalkulowane i realizowane pod potrzeby obecnych i przyszłych kontrahentów. Właśnie dobiegło końca jedno z takich przedsięwzięć. Rozbudowa rejonu Nabrzeża Przemysłowego, która wpisuje się w długoterminową strategię inwestycyjną Portu Gdańsk, w zdecydowany sposób poprawi komunikację, usprawni przeładunki, a także pozwoli na skomercjalizowanie nowych terenów inwestycyjnych.
A już niebawem, bo na początku stycznia, rozpocznie się budowa umocnienia dna wzdłuż Nabrzeża Przemysłowego w Porcie Wewnętrznym, oraz wymiana jego linii odbojowej. Dzięki tej inwestycji, opiewającej na blisko 28 mln zł, nastąpi zwiększenie głębokości technicznej przy nabrzeżu do 10 m, co znacząco zwiększy możliwości przeładunkowe operatorów. Ponadto wykonanie umocnienia dna poprawi bezpieczeństwo konstrukcji nabrzeża, a wymiana linii odbojowej na odc. III-1 i III-2 umożliwi obsługę większych jednostek. Prace będą wykonywane etapami na odcinkach o łącznej długości 802 m.
Umowa z wykonawcą, czyli konsorcjum firm, którego liderem jest Erbud SA. została podpisana na początku grudnia br. Za dwa lata nabrzeże zostanie oddane do eksploatacji.
Ale to nie koniec inwestycji w Porcie Wewnętrznym. Rozpoczyna się realizacja projektu przebudowy czterech kolejnych nabrzeży o łącznej długości blisko 2 km, wraz z niezbędną infrastrukturą podziemną. Dodatkowo przebudowany będzie układ drogowo-kolejowy na zapleczu Nabrzeża Wiślanego.
Z kolei w Porcie Zewnętrznym planowana jest rozbudowa Naftoportu. Trwają prace projektowe dla budowy szóstego już stanowiska do przeładunku ropy. Ponadto spółka GAZ-SYSTEM szykuje się do umiejscowienia w Zatoce Gdańskiej, na wodach leżących w granicach administracyjnych portu, pływającej jednostki FSRU. To strategiczna z punku widzenia bezpieczeństwa kraju inwestycja. Przyczyni się bowiem do dywersyfikacji źródeł dostaw gazu ziemnego do Polski. Zaawansowana jest rozbudowa terminalu kontenerowego Baltic Hub. Uruchomienie pierwszych sekcji nabrzeża T3 planowane jest na pierwszą połowę 2025 r. Dzięki tej inwestycji spółka będzie w stanie obsłużyć do 4,5 mln TEU rocznie.
Źródło/fot.: Port Gdańsk
