Budowa terminalu LNG w Świnoujściu, to wielka inwestycja z obszaru energetycznego, która miała na celu zaspokojenie aż jednej trzeciej rocznego zapotrzebowania Polski na gaz w celu zachowania kompleksowego bezpieczeństwa energetycznego Polski.
W 2006 roku rząd przyjął uchwałę, na podstawie której miał powstać program budowy olbrzymich zbiorników na gaz, zdolnych do przyjmowania płynnego surowca z tankowców i zamieniania go z powrotem w gaz. Był to jeden z elementów strategii uniezależnienia się od dostaw z Rosji, ponieważ Kreml używał oraz używa gazu jako głównego argumentu negocjacyjnego podczas wszelkich zatargów z zachodem Europy. Dzięki takiemu terminalowi można kupować gaz od kogo się chce, niezależnie od tego, czy ma się z nim połączenie gazociągiem czy nie.
W połowie 2009 roku PGNiG podpisało z katarską spółką Qatargas kontrakt na 20-letnie dostawy gazu. Rok później Polskie LNG zawarło umowę na budowę terminalu w Świnoujściu z konsorcjum, na czele którego stał Saipem. To on zatrudnił podwykonawców i zaczęła się budowa ogromnej instalacji, mogącej przyjąć i przetworzyć aż pięć miliardów metrów sześciennych gazu rocznie (całe nasze zapotrzebowanie w tamtym okresie wynosiło około 16 miliardów).
Pierwotnie gazoport miał zacząć działać w połowie 2014 roku, ale na placu budowy pojawiły się problemy. Kilku podwykonawców ogłosiło bankructwo, brakowało rąk do pracy, a generalny wykonawca nie realizował kolejnych etapów budowy na czas. Trzeba było pisać aneks do umowy – terminal będzie gotowy do końca 2014 roku, z półrocznym opóźnieniem – zgodziły się obie strony. PGNiG zaczęło renegocjować kontrakt z Katarczykami, żeby przysłali nam gaz trochę później, niż się początkowo umawialiśmy.
Według raportu Najwyższej Izby Kontroli z marca 2015 przyczyną opóźnień inwestycji okazał się też spór między Transportowym Dozorem Technicznym (TDT) a wykonawcą inwestycji (Generalnym Realizatorem Inwestycji). Sprowadzał się on początkowo do ustalenia, które odcinki rurociągów podlegają ustawowej inspekcji TDT, a które tylko ocenie zgodności (certyfikacji). NIK zauważył, że w trakcie realizacji inwestycji TDT występował w podwójnej roli, co stwarzało sytuację konfliktu interesów. TDT wykonywał ustawowe zadania inspekcyjne w stosunku do wykonawcy (Generalnego Realizatora Inwestycji) w zakresie dozoru technicznego i równocześnie opłacany przez wykonawcę (Generalnego Realizatora Inwestycji) wykonywał dla niego, na podstawie umowy cywilnej, ocenę zgodności urządzeń z wymaganiami technicznymi (certyfikował urządzenia w obrębie terminalu).
NIK stwierdził, że spółki GAZ-SYSTEM oraz PLNG realizowały swoje zadania niezgodnie z przyjętym harmonogramem. Dwa z czterech zadań inwestycyjnych (Terminal LNG oraz Gazociąg Świnoujście-Szczecin) zostały znacznie opóźnione na skutek wielu nieprawidłowości, które głównie polegały m.in. na:
nieskutecznym nadzorze wykonywanym przez GAZ-SYSTEM oraz PLNG w stosunku do wykonawców co skutkowało ujawnionymi przez TDT odstępstwami od projektu budowlanego oraz wadliwym wykonywaniem niektórych prac budowlanych przy budowie terminalu LNG, co powodowało konieczność wprowadzenia korekt wydłużających czas realizacji inwestycji;
nieskutecznym egzekwowaniu przez GAZ-SYSTEM oraz PLNG od wykonawców prawidłowego i terminowego wykonywania obowiązków wynikających z umów;
błędach popełnionych przez GAZ-SYSTEM oraz PLNG przy zawieraniu aneksów do umów z wykonawcami (np. nie wprowadzono prawnych i organizacyjnych narzędzi, które pomagałyby w określeniu winy wykonawcy, nienależycie zabezpieczono interes inwestora w sprawach dotyczących zmian terminów ukończenia prac budowlanych, nie wskazano konkretnych rozwiązań prowadzących do przyśpieszenia robót)
Oficjalne otwarcie gazoportu w Świnoujściu nastąpiło 12 października 2015 r. Natomiast pierwsza komercyjna dostawa dostawa LNG miała miejsce 17 czerwca 2016 r.
Aktualnie w terminalu LNG w Świnoujściu powstaje trzeci zbiornik na skroplony gaz ziemny. Nowy zbiornik o wysokości ponad 40 metrów — większy od dwóch poprzednich — będzie mógł pomieścić 180 tysięcy, a wszystkie razem — pół miliona metrów sześciennych skroplonego gazu ziemnego.
Zbiornik to jeden z elementów rozbudowy, w ramach której powstaje też nowe nabrzeże ze stanowiskami do rozładunku i załadunku gazu na statki. Będą tu mogły też tankować jednostki zasilane gazem. Dzięki rozbudowie terminal LNG zwiększy moc regazyfikacji i będzie bardziej elastyczny w przyjmowaniu dostaw gazu. To bardzo ważne dla bezpieczeństwa energetycznego Polski, zwłaszcza teraz, w obliczu zagrożenia Ukrainy rosyjską agresją i szalejącymi na rynkach cenami gazu.
Terminal LNG nosi imię Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, dla którego bezpieczeństwo energetyczne Polski było jednym z głównych priorytetów podczas sprawowania urzędu prezydenta RP.
Źródło/ www.money.pl/ https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-budowie-terminalu-lng.html / TVP 3 Szczecin
Fot. Źródło własne
