Modernizacja zbiornika Dzierżno Duże i umocnienie nabrzeży oraz usunięcie wypłyceń Kanału Gliwickiego – to największe planowane w woj. śląskim przez Wody Polskie inwestycje ujęte w załączniku do specustawy o rewitalizacji rzeki Odry.
13 lipca Sejm uchwalił ustawę o rewitalizacji rzeki Odry, która ma usprawnić prowadzenie koniecznych inwestycji. Ma ona trzy zasadnicze komponenty: inwestycje, ułatwienia inwestycyjne i obszar kontrolno-sankcyjny. Inwestycje mają dotyczyć środowiska, jak i działań przeciwpowodziowych, przeciwsuszowych oraz związanych z oczyszczaniem ścieków.
O celach ustawy mówili w środę na konferencji prasowej w Gliwicach wojewoda śląski Jarosław Wieczorek i wiceprezes Wód Polskich Janusz Wrona, a także inni przedstawiciele tej instytucji. Wojewoda Wieczorek i wiceprezes Wrona wskazywali m.in., że przewidujący konkretne inwestycje projekt powstawał na poziomie rządu oraz instytucji państwowych i naukowych także w kontekście wydarzeń na Odrze z 2022 r.
Ujęte w załączniku do ustawy inwestycje zakładane w woj. śląskim przedstawił zastępca dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach Marcin Jarzyński. Jak mówił, przewidywane są trzy rodzaje zadań inwestycyjnych: mające na celu poprawić ilość, jakość i warunki środowiska wodnego Odry oraz retencję w jej dorzeczu, zadania z zakresu poprawy gospodarki wodno-ściekowej która się przełoży na jakość wód oraz zadania analityczne planistyczne.
W pierwszej z tych grup na terenie woj. śląskiego Wody Polskie zakładają m.in. modernizacją pochodzącego z lat 50-60 ub. wieku zbiornika Dzierżno Duże w pobliżu Gliwic. Jarzyński tłumaczył, że jest to zbiornik bardzo mocno wyeksploatowany, na którym obecnie nie jest możliwe pełne piętrzenie wód.
Szacowana na 350 mln zł modernizacja zbiornika obejmie korpus zapory, wały, budowlę przelewowo-spustową i całą infrastrukturę hydrotechniczną. Ma umożliwić odzyskanie utraconej retencji w wielkości 20 mln m sześc. wody.
„To jest bardzo istotne w zakresie gospodarki wodnej, bo główną rzeką która wpływa do zbiornika jest Kłodnica, która zasila Kanał Gliwicki, a docelowo wpada do Odry i z którą ze służbami pana wojewody od dłuższego czasu się mierzymy” – wyjaśniał Jarzyński.
Drugie zadanie, oszacowane na 100 mln zł i związane z Kanałem Gliwickim, będzie uzupełnieniem wykonanej w poprzednich latach modernizacji śluz tej drogi wodnej. „Wykonano cały kanał, jeśli chodzi o obiekty hydrotechniczne, pozostał nam szlak. Zadanie dotyczy modernizacji ubezpieczeń brzegowych kanału z podziałem na województwa” – mówił wiceszef gliwickiego RZGW.
„Po co robimy ubezpieczenia brzegowe? Od czasów powstania kanału w latach 1933-39 ubezpieczenia nie były modernizowane, są bardzo mocne zniszczone. Kanał jest częściowo wykonany w wykopie, częściowo w nasypie – widzimy punktowe bardzo duże ucieczki wody” – przyznał.
„Naszym celem jest odtworzenie ubezpieczeń brzegowych narzutem kamiennym, doszczelnienie tych ubezpieczeń, a także usunięcie przepłyceń w Kanale Gliwickim, czyli namułów, które tutaj przez dziesięciolecia zostały naniesione i sprawdzenie dna, ponieważ na dnie jest pewien korek, który uniemożliwia ucieczkę wody” – obrazował Jarzyński.
Podał też, że w zakresie gospodarki wodno-ściekowej na terenie woj. śląskiego zakładana jest rozbudowa, modernizacja, a także rozbudowa z modernizacją zarówno oczyszczalni, jak i sieci kanalizacyjnych na terenach określanych jako aglomeracje – w rozumieniu Prawa wodnego.
Przewidziane w woj. śląskim działania analityczno-planistyczne będą dotyczyły rzeki Olzy, która ma źródło w Istebnej, płynie przez Polskę i odcinek w Czechach i wpada do Odry. „Chodzi o to, żeby zachować ciągłość biologiczną i morfologiczną tej rzeki – będą prowadzone analizy, ekspertyzy, badania, w jaki sposób odtworzyć istniejące urządzenia piętrzące z uwzględnieniem czynników środowiskowych” – uściślił wicedyrektor Jarzyński.
Przeprocedowany dotąd w Sejmie projekt specustawy zakłada m.in. ułatwienia realizacji inwestycji. Chodzi o przyspieszenie wydawania decyzji i zmniejszenie obciążeń administracyjnych, skrócenie terminów oczekiwania na decyzje. Dla inwestycji na Odrze będzie można stosować przepisy specustawy przeciwpowodziowej, która skraca terminy na uzyskanie m.in. pozwolenia na budowę.
Nowe przepisy powołują też Inspekcję Wodną, która będzie miała uprawniania do czopowania nielegalnych przepustów, prowadzenia doraźnych kontroli, zawieszania stosowania pozwoleń wodnoprawnych. Na łamiących przepisy czekać będą wyższe kary. Za wykroczenia związane z gospodarką wodną grzywny wzrosną z obecnych 500 zł do wysokości 1 – 7,5 tys. zł. Wprowadzone będą kary administracyjne od 5 tys. zł do 1 mln zł np. za zaniedbania dotyczące gospodarki wodnej, które zagrażają życiu lub zdrowiu ludzi i bezpieczeństwu środowiska.
Specustawa zakłada, że w ciągu 1,5 roku od wejścia w życie nowych przepisów nastąpi dodatkowy przegląd pozwoleń wodnoprawnych i pozwoleń zintegrowanych na wprowadzanie ścieków do wód. Nowe prawo ma również zobowiązać duże zakłady przemysłowe – w tym kopalnie – do przeprowadzenia niezbędnych inwestycji ograniczających zrzut zasolonej wody.
Źródło/ PAP/ Fot. pixabay.com
